Κ.Π. LEADER+

Ταυτότητα της Κ.Π. LEADER+

 

Τι είναι η LEADER+;

Η LEADER+ είναι μια πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία έχει ως βασικό σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της υπαίθρου μέσα από μία συνεχή ανάπτυξη.

Η ανάπτυξη αυτή επιτυγχάνεται μέσα από δραστηριότητες των κατοίκων, που αξιοποιούν τους φυσικούς, ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους του τόπου τους, αναδεικνύουν τις ομορφιές του, ανακαλύπτουν νέες πηγές εισοδήματος και παράλληλα προστατεύουν τη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά.

Στα πλαίσια της LEADER+, οι άνθρωποι της υπαίθρου:

ü συμμετέχουν ενεργά και αποφασίζουν οι ίδιοι για την αναπτυξιακή προσπάθεια που γίνεται στην περιοχή τους, προβαίνουν σε μικρές επενδύσεις που δημιουργούν, όμως, έναν ιδιαίτερα παραγωγικό ιστό και κάνουν οι ίδιοι πράξη όσα οραματίζονται για την περιοχή τους.

ü Τα κέντρα λήψης αποφάσεων δεν βρίσκονται σε κάποιο απομονωμένο από τα προβλήματα της υπαίθρου γραφείο κεντρικής υπηρεσίας στην Αθήνα, αλλά εκεί στη δική τους περιοχή.

 

Ποιοι είναι οι Αναπτυξιακοί Στόχοι του προγράμματος LEADER+ της Χώρας μας;

Το πρόγραμμα LEADER+ της Χώρας μας διαρθρώνεται σε δύο γενικούς Αναπτυξιακούς Στόχους:

ü Ο πρώτος στόχος είναι η «Ολοκληρωμένη, Υψηλής ποιότητας, Αειφόρος Ανάπτυξη της Υπαίθρου μέσω πιλοτικών εφαρμογών» και

ü Ο δεύτερος στόχος είναι η «ενίσχυση της προσπάθειας για άρση της απομόνωσης των περιοχών σε όλα τα επίπεδα της οικονομικής και κοινωνικής ζωής».

 

Οικονομικά στοιχεία του Προγράμματος LEADER + στη Χώρα μας

Το πρόγραμμα συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Προσανατολισμού και Εγγυήσεων / Τμήμα Προσανατολισμού (ΕΓΤΠΕ-Π) και το πρόγραμμα Δημοσίων επενδύσεων του Υπουργείου Γεωργίας.

Ποσό ύψους περίπου 251 εκ. euro (κοινοτική συμμετοχή: 183 εκ. euro και Υπουργείο Γεωργίας: 68 εκ. euro) θα διατεθεί για την εφαρμογή της πρωτοβουλίας LEADER+ της Χώρας μας. Αν στο ποσό αυτό προστεθεί η ίδια συμμετοχή, που εκτιμάται περίπου στα 141 εκ. euro, ο συνολικός προϋπολογισμός του προγράμματος θα διαμορφωθεί περίπου στα 392 περίπου εκ. euro., ως ακολούθως:

 

Ποιες περιοχές αφορά η LEADER+;

Στην Ελλάδα, η LEADER+ θα εφαρμοστεί σε ορεινές περιοχές (σύμφωνα με τον εγκεκριμένο, από την Ευρωπαϊκή Ένωση, κατάλογο των ορεινών περιοχών της Χώρας μας), καθώς και σε νησιωτικές περιοχές.

Όμως, μετά από πλήρη αιτιολόγηση, θα μπορούσε η περιοχή παρέμβασης να επεκταθεί οριακά και σε μειονεκτικές περιοχές (σύμφωνα με τον εγκεκριμένο, από την Ευρωπαϊκή Ένωση, κατάλογο των μειονεκτικών περιοχών της Χώρας μας), εφόσον αυτές έχουν όλα τα ακόλουθα χαρακτηριστικά:

Ä είναι γεωγραφικά εφαπτόμενες με τις ορεινές περιοχές,

Ä αντιμετωπίζουν διαρθρωτικά προβλήματα,

Ä παρουσιάζουν αναπτυξιακή προοπτική και

Ä συμβάλλουν στην αναπτυξιακή προοπτική της ορεινής περιοχής, αποτελώντας πόλο έλξης και ανάπτυξης αυτής.

Τα τοπικά προγράμματα LEADER+ είναι δυνατόν να υλοποιηθούν και σε περιοχές που καλύπτονται εν μέρει ή στο σύνολό τους από Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Ανάπτυξης Αγροτικού Χώρου - Ο.Π.Α.Α.Χ. (άξονας 7 του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Αγροτική Ανάπτυξη - Ανασυγκρότηση της Υπαίθρου 2000 - 2006» ή Περιφερειακά Επιχειρησιακά Προγράμματα - ΠΕΠ). Τα ΟΠΑΑΧ χρηματοδοτούν αντίστοιχες δράσεις με την Κ.Π. LEADER+ και λόγω αυτής της επικάλυψης, υπάρχει η υποχρέωση διαφοροποίησης των δράσεων των δύο Προγραμμάτων. Έτσι, σε περιοχές όπου υλοποιούνται ταυτόχρονα και τα δύο Προγράμματα (LEADER+ και ΟΠΑΑΧ), η εφαρμογή της Κ.Π. LEADER+ είναι δυνατή μόνο για δράσεις που :

· δεν καλύπτονται από το ΟΠΑΑΧ,

· δεν θα συμπεριληφθούν τελικά στο σχεδιασμό του ολοκληρωμένου προγράμματος (ΟΠΑΑΧ),

· λειτουργούν συμπληρωματικά, ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα των δράσεων του ολοκληρωμένου προγράμματος (π.χ. συνεργασίες, δικτυώσεις κλπ.),

· εξασφαλίζουν την πιλοτική διάσταση του τοπικού προγράμματος και αναδεικνύουν την προστιθέμενη αξία της πρωτοβουλίας.

 

Ποιος είναι ο υπεύθυνος Φορέας για το σχεδιασμό κατά την εφαρμογή του προγράμματος LEADER+ κάθε περιοχής;

Τα τοπικά προγράμματα που εντάσσονται στα πλαίσια της πρωτοβουλίας σχεδιάζονται και υλοποιούνται από τις Ομάδες Τοπικής Δράσης (Ο.Τ.Δ.). Είναι ανώνυμες αναπτυξιακές εταιρείες που αποτελούνται από συλλογικούς φορείς του ευρύτερου Δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα.

Μέλη της Ομάδας Τοπικής Δράσης μπορούν να είναι: η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρώτου και δεύτερου βαθμού, Σύλλογοι, Παραγωγικά και Επιστημονικά Επιμελητήρια, Συνεταιρισμοί και Ενώσεις Γεωργικών Συνεταιρισμών, επιστημονικοί φορείς, περιβαλλοντικές και λοιπές οργανώσεις, εκπρόσωποι εργαζομένων, ιδιώτες (ΝΠΙΔ, φυσικά πρόσωπα) και άλλοι ως απόδειξη της ενεργοποίησης και συμμετοχής του τοπικού πληθυσμού.

Βασικές προϋποθέσεις για την Ομάδα Τοπικής Δράσης είναι:

· να έχει τη μορφή της Ανώνυμης Εταιρείας,

· να διαθέτει ευρεία συμμετοχή τοπικών φορέων,

· να έχει επιτόπια εγκατάσταση,

· να έχει ικανή οικονομική επιφάνεια,

· να διαθέτει κατάλληλο και επαρκές στελεχιακό δυναμικό.

Στα πλαίσια του LEADER+, έχει εγκριθεί η υλοποίηση 40 τοπικών προγραμμάτων, Ομάδων Τοπικής Δράσης.

Στην περιοχή του Νομού Αχαΐας, ο Φορέας αυτός είναι η ΑΧΑΪΑ Α.Ε. - ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Ο.Τ.Α

Ποιοι μπορούν να υποβάλλουν επενδυτική πρόταση στα πλαίσια ενός τοπικού προγράμματος LEADER+;

Η υποβολή επενδυτικών προτάσεων μπορεί να πραγματοποιηθεί από φυσικά ή νομικά πρόσωπα (ιδιώτες, Ο.Τ.Α., επιχειρήσεις Ο.Τ.Α., Συνεταιρισμούς, Συλλόγους κ.λπ.). Βασικές προϋποθέσεις:

· να υπάρχει εγκεκριμένο πρόγραμμα LEADER+ στην περιοχή ,

· η επενδυτική πρόταση να εντάσσεται στη φιλοσοφία και το περιεχόμενο του εγκεκριμένου προγράμματος της περιοχής,

· ο ενδιαφερόμενος να διαθέτει την ανάλογη ίδια συμμετοχή.

Ποιες είναι οι αρμόδιες δημόσιες αρχές που έχουν την ευθύνη για τη διαχείριση, παρακολούθηση και έλεγχο του προγράμματος σε επίπεδο Χώρας;

• Για τη διαχείριση του προγράμματος συγκροτήθηκε στο Υπουργείο Γεωργίας Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης Επιχειρησιακού Προγράμματος κοινοτικής πρωτοβουλίας LEADER+. Η Υπηρεσία αυτή είναι υπεύθυνη για την αποτελεσματικότητα και κανονικότητα της διαχείρισης και εφαρμογής του Επιχειρησιακού Προγράμματος.
• Για την παρακολούθηση του Επιχειρησιακού Προγράμματος συγκροτήθηκε η Επιτροπή Παρακολούθησης, στην οποία συμμετέχουν εκπρόσωποι: Υπουργείων, Υπηρεσιών, Διαχείρισης άλλων προγραμμάτων Υπουργείων και Περιφερειών, Οργανισμών, Νομαρχιακής και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Ομάδων Τοπικής Δράσης, των οικονομικών και κοινωνικών εταίρων και μη κυβερνητικών οργανώσεων, καθώς και εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
• Για τη χρηματοδοτική εξυπηρέτηση του προγράμματος έχει δημιουργηθεί, στο Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, η Αρχή Πληρωμής, η οποία είναι υπεύθυνη για όλα τα προγράμματα του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης 2000-2006 και για όλες τις κοινοτικές πρωτοβουλίες.
• Κατά τη διάρκεια εφαρμογής θα διενεργούνται έλεγχοι από την Υπηρεσία Διαχείρισης του προγράμματος, από την Αρχή Πληρωμής, από ειδική υπηρεσία του Υπουργείου Οικονομικών/ Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, καθώς και από αρμόδιες κοινοτικές υπηρεσίες. Επισημαίνεται ότι οι έλεγχοι που θα πραγματοποιηθούν από όλα τα ελεγκτικά όργανα (εθνικά και κοινοτικά) κατά την 3η προγραμματική περίοδο θα είναι αυξημένοι σε σχέση με το παρελθόν και ιδιαίτερα αυστηροί όσον αφορά στη σωστή χρήση των πόρων και στην τήρηση της εθνικής και κοινοτικής νομοθεσίας.

Η εφαρμογή των τοπικών προγραμμάτων ολοκληρώνεται στις 31/12/2008.

 

Ποιο το περιεχόμενο της LEADER+

Το πρόγραμμα LEADER+ της Χώρας περιλαμβάνει 4 άξονες προτεραιότητας:

 

ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 1: «Ολοκληρωμένες, πιλοτικού χαρακτήρα στρατηγικές αγροτικής ανάπτυξης», με 4 επιμέρους μέτρα:

 

ΜΕΤΡΟ 1: «Τεχνική στήριξη των Ομάδων Τοπικής Δράσης»:

Στο μέτρο δικαιολογούνται δαπάνες για τη στήριξη της λειτουργίας της Ομάδας Τοπικής Δράσης και της εφαρμογής του τοπικού προγράμματος, όπως:

• στελέχωση και λειτουργία της Ομάδας Τοπικής Δράσης,
• εξοπλισμός και μηχανοργάνωση της Ομάδας Τοπικής Δράσης,
• ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του πληθυσμού,
• αξιολόγηση του τοπικού προγράμματος.

Ο προϋπολογισμός του μέτρου μπορεί να φθάσει μέχρι το 15% του συνολικού κόστους του προγράμματος.

ΜΕΤΡΟ 2: «Ενισχύσεις σε επενδύσεις - Στήριξη στην επιχειρηματικότητα»:

Στο μέτρο αυτό μπορούν να ενισχυθούν:

• επενδύσεις αγροτικού τουρισμού, που εντάσσονται σε ένα σχεδιασμό ολοκληρωμένης ανάπτυξης του τομέα στην περιοχή,
• μικρές επιχειρήσεις του αγροτικού τομέα, καθώς και των λοιπών τομέων της τοπικής οικονομίας,
• επενδύσεις που αφορούν στη χρήση σύγχρονης τεχνολογίας, τεχνογνωσίας και νέων τεχνικών στις επιχειρήσεις.

 

ΜΕΤΡΟ 3: «Υποστηρικτικές ενέργειες»:

Στο μέτρο αυτό μπορούν να ενισχυθούν ενέργειες που υποστηρίζουν ή συμπληρώνουν τις δράσεις των λοιπών μέτρων του προγράμματος, όπως:

• καταρτίσεις (σε θέματα που δρουν συνοδευτικά στα επενδυτικά σχέδια του προγράμματος),
• μελέτες (τομεακές, διαχείρισης και αξιοποίησης πόρων της περιοχής, σχεδιασμού και ανάπτυξης συστημάτων ποιότητας, έρευνες αγοράς από συλλογικούς φορείς κ.λπ. – συμβουλευτικές υπηρεσίες), και
• προβολή και προώθηση τομέων και περιοχών από συλλογικούς φορείς.

 

ΜΕΤΡΟ 4: «Προστασία, ανάδειξη και αξιοποίηση φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς»:
Στο μέτρο αυτό μπορούν να ενισχυθούν:

• Δράσεις που υποστηρίζουν τη στρατηγική ανάπτυξης του αγροτικού τουρισμού της περιοχής μπορούν να ενισχυθούν στο μέτρο αυτό. Δηλαδή δράσεις ανάδειξης και προστασίας του περιβάλλοντος και δράσεις που αναδεικνύουν την ταυτότητα της περιοχής μέσα από την αξιοποίηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.

Οι δράσεις αυτές απευθύνονται κυρίως σε φορείς του ευρύτερου Δημόσιου τομέα και το ποσοστό τους μπορεί να φθάσει στο 15% του συνολικού κόστους του προγράμματος.

ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 2: «Στήριξη συνεργασίας μεταξύ αγροτικών περιοχών», που περιλαμβάνει:

ΜΕΤΡΟ 1: «Συνεργασία μεταξύ περιοχών της Χώρας: διατοπική και διαπεριφερειακή συνεργασία»:
Ενισχύεται η ανάπτυξη της συνεργασίας των Ομάδων Τοπικής Δράσης που υλοποιούν πρόγραμμα LEADER+ μεταξύ τους ή με άλλες Ομάδες Τοπικής Δράσης (της LEADER I, LEADER II) ή με άλλους φορείς που συνδέονται με την αγροτική ανάπτυξη της Χώρας μας.

ΜΕΤΡΟ 2: «Συνεργασία μεταξύ περιοχών δύο ή περισσότερων κρατών - Διακρατική Συνεργασία»:
Ενισχύεται η ανάπτυξη συνεργασίας μεταξύ Ομάδων Τοπικής Δράσης της Χώρας μας με Ομάδες Τοπικής Δράσης άλλου κράτους μέλους ή με ομοειδείς Αναπτυξιακούς Φορείς υπό ένταξη Χωρών, καθώς και τρίτων Χωρών.

Τα θέματα συνεργασίας πρέπει να συμβάλλουν στην επίτευξη του αναμενόμενου αποτελέσματος από την εφαρμογή του τοπικού προγράμματος και να εξυπηρετούν τη λογική και τη στρατηγική του.

ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 3: «Δικτύωση»

ΜΕΤΡΟ 1: «Λειτουργία δικτύου LEADER»

Στο δίκτυο LEADER συμμετέχουν υποχρεωτικά όλες οι Ομάδες Τοπικής Δράσης του προγράμματος, αλλά και άλλοι Φορείς Αγροτικής Ανάπτυξης, που με τη γνώση και την εξειδίκευσή τους θα βοηθήσουν στη διάχυση της πληροφόρησης και των εμπειριών.

ΜΕΤΡΟ 2: «Ελληνική Μονάδα Εμψύχωσης Δικτύου LEADER (Μ.Ε.Δ.)»

Η Ελληνική Μονάδα Εμψύχωσης Δικτύου LEADER (Μ.Ε.Δ.) επιλέγεται μετά από διαγωνισμό ως υποστηρικτικός φορέας, που έχει στόχο την υποστήριξη των δράσεων, ενεργειών και εκδηλώσεων που είναι απαραίτητες για την διακίνηση της πληροφορίας μέσα στο Δίκτυο, όσο το Ελληνικό, όσο και το Ευρωπαϊκό.

ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 4: «Διαχείριση - Παρακολούθηση - Αξιολόγηση του Προγράμματος»:

Αφορά δαπάνες που πραγματοποιούνται από το Υπουργείο Γεωργίας για ενέργειες διαχείρισης, παρακολούθησης και αξιολόγησης του προγράμματος LEADER+ σε επίπεδο Χώρας.